Hürmasonluk Hakkında Bir Yabancının Sorabileceği 100 AHRET SORUSU (39-46)
Soru 39- Hürmason ritüeli dinsel bir metin midir?
Hürmasonluğun ritüellerinde dinsel metinler yoktur, ancak, yer yer dua niteliğinde kısımlar vardır ve bunlar hümanist niyazlardan öteye gitmez. Ritüelleri tetkik ettiğimizde, Masonların Locada çalışmaya başlarken “yalnız bizim için değil, tüm insanlar ve insanlık için bir mutluluk mabedi inşa etmek”; amaçlarına varmak üzere de, “Akl-ı bikmet rehberimiz olsun, güzellik onu süslesin, kuvvet onu tamamlasın” diye dua ettiklerini görürüz. Çalışmaların sonunda, Locayı terk etmeden, Evren’in Ulu Mimarı’na tüm insanlara barış ve sağlık bahşetmesini; Kardeş Sofrasının sonunda da yer yüzüne dağılmış tüm yoksul insanlara yardım etmesini niyaz ederler.
Soru 40. Masonlar neden dinsizlikle itham edilirler.
Hürmason localarında Katoliklerle Protes- tanlar yan yana oturabiliyor diye Papa XII. Clement 24 Nisan 1738 In Eminenti fermanıyla Masonları dinsizlikle suçlayarak afaroz etmişti. 1748 yılında, I. Mahmud, Hıristiyan tebasmın baskısıyla ve ulemanın da, “Papa bunları dinsizlikle suçluyorsa bir bildiği vardır” mantığıyla Hıristiyanların arzularını kabul etmesi üzerine, 1748 yılında Hürmasonlu- ğu yasakladı. O tarihten beri halk ağzında masonluk dinsizlikle eş anlamda tutuldu. İt-
Celil LAYİKTE2 (Geçen sayıdan Devam) tihat ve Terakkî’nin saflarında Masonların çokluğu, 31 Mart irticaî ayaklanmasını Mason subayların çerçevelediği Hareket ordusunun bastırması, Abdülhamid’i hal eden Milletvekili Heyetinin tümünün Mason olması sonucunda (Bahriye Feriki (1) Arif Ahmet Paşa, Katolik Ermenilerden Aram Efendi, Draçlı Jandarma Livası Esat Paşa ve Selânik mebusu Ema- nüel Karaso Efendi) şeriatçılar sonsuza dek Masonluğu düşman kabul ettiler ve her fırsatta Hürmasonluğu dinsizlik ve kâfirlikle suçladılar.
Soru 41. Bazı ülkelerde sadece Hıristiyanların Mason olabildikleri doğru mudur?
Doğrudur. Masonluk Hıristiyan Orta ve Batı Avrupa ülkelerinde kilise inşa eden inşaatçı localarında peydahlandı. İlk referanslar Hıristiyan! idi. 1738 yılındaki Papanın aforozu, Katoliklerin Protestanlara kardeş deme- lerindendi. Aydınlanma süreci, Napolyon harpleri, müstemleke siyaseti gibi etkenlerle bu kısıtlamalar Fransa’da 18. yüzyılın sonunda, Anglo-Sakson ülkelerinde 19. yüzyılın içinde kalktı ve bir Kutsal Kitaba inandığı müddetçe, dini ne olursa olsun, herkes masonluğa kabul edilmeye başlandı. Bir tek Protestan İskandinav ülkeleri (İsveç, Norveç, İzlanda ve kısmen Danimarka) bu evrimin
(1) Ferik: Korgeneral
(2) Liva: Binbaşı dışında kaldılar. Bugün bu ülkelerde, Hıristiyan olmayan muntazam masonlar localara ziyaretçi olarak kabul ediliyor, ancak aslî üye olamıyorlar.
Soru 42. Papa 1738 yılında Hürma- sonluğu aforoz etmişti. Bunun sonuçları ne olmuştur? Günümüzdeki durum nasıldır?
Katolik ülkelerde aforozdan kaçman Masonlar gizliliği seçmişlerdir. Bu nedenle de Masonluğa gizli cemiyet tarifi yakıştırılmış olabilir. Protestan ülkelerde Masonlar hiç bir dönemde gizlenme ihtiyacını hissetmemişlerdir. Papa’ya rağmen, tüm Katolik ülkelerde Masonluk faal olmuş. Akdeniz ülkeleri ile Güney ve Orta Amerika ülkelerinde Aydınlanma ve Demokrasi ile Laiklik fikirleri localarda yeşermiştir.
İkinci Dünya savaşından sonra, Papa XXIII. Jean aforozu kaldırmak üzere ate olmayan, muntazam Büyük Localarla bir diyalog başlatmış ve bunun sonucunda, 1983 yılında aforoz tümüyle kalkarak, yalnızca “Kiliseye karşı komplo düzenleyen” dernekler için geçerli kalmıştır.
Soru 43. Katolik Din Görevlileri; örneğin bir kardinal veya rahip Mason olabilir mi?
Her dönemde Katolik rahipler, gizlenerek, mason olmuşlardır. Günümüzde aforozun resmen kalkmasına rağmen, Katolik ruhban sınıfında, hala devam eden bir çekingenlik görülmektedir.
Soru 44. Neden İbranî semboller kullanıyorsunuz? Bir İslâm ülkesinde yaşadığınıza göre neden İslâmî sembolleri tercih etmiyorsunuz?
Masonluk, ülkeden ülkeye uygulama farklılıklarına rağmen, hep aynı sembolleri kullanır. Aksi takdirde bu Masonluk değil, başka bir şey olurdu.
İlk defa Tek Tanrıya ibadet eden İbranîlerin kralı Hz. Süleyman, Tek Tann’ya dünyanın ilk mâbedini inşa etti. Orta Çağın katedral inşaatçıları Operatif Masonlar, Tan- rı’ya ithaf edilen abideler inşa ediyorlardı, bu inşaatlarına da efsanevî model olarak Süleyman Mâbedini kabul ettiler. Böylece Orta Çağ inşaat ustalarının işaret ve şifrelerinin kaynağı Melik Süleyman Mâbedinin inşaat efsanesinden alınmıştır.
Soru 45. Hiram kimdir? Kaç ayrı Hiram vardır?
Süleyman Mâbedinin inşa edildiği dönemde Hiram adı çok rastlanan bir ad idi. ‘
Üç ayrı Hiram’ı biliyoruz: Sur Kralı Hiram; Mâbedin mimarı Üstat Hiram; Üstat Hiram haksız yere terfi ettirilmeyen çıraklar tarafından öldürüldükten sonra yerine yapıyı tamamlayan yardımcısı Hiram Abif.
Soru 46. Masonluk Tek Tanrı’ya adanan Süleyman Mâbedi’nin yapım senaryosu üzerine kurulmasına rağmen, neden Melik Süleyman’ı değil de, adı Tevrat’ta hayal meyal geçen Hiram adh putperesti pîr olarak kabul etti?
Eğer pîr kelimesi kullanılmak isteniyorsa; pîr, Akıl ve Hikmet’i simgeleyen, inşaatın sahibi Melik Süleyman’dır. Maddî güç Sur Kralı Hiram’dan gelmiştir. Kral Hiram, Melik Süleyman’nın müttefiki komşu ülkenin putperest kralıdır; barış ve dostluk ifâdesi olarak Mâbedin inşaatı için gerekli sedir ağaçlarını Lübnan dağlarından kestirip yollamıştır. Kral Hiram Kuvveti simgeler. Sur kentinde Hiram adı yaygındı. Kral Hiram, sedir ağaçları ile birlikte, tebaasından, “dul kadının oğlu”, mimar Hiram’ı yolladı. Mâbedin mimarı işte bu Hiram’dır ve Güzelliği simgeler
Celil Layiktez
Kaynak: Tesviye Dergisi Sayı 54