DIŞ TEMASLAR İÇİN KILAVUZ -II
DİN, IRK, POLİTİKA VE MASONİK ZİYARET
a) Kutsal Kitaplar:
Muntazam Hürmasonluğun esas ilkeleri, üyelerinin bir Üstün Varlığa inanmaları, Kutsal Kitapların loca çalışmaları esnasında açık bulundurulmaları ve localarda politik ile dinsel tartışmalara yer verilmemesidir.
“Eskiler’le (Antients) “Modern’lerin 1813’de birleşmelerinden önce İngiliz Masonluğu kesin olarak Hristiyan karakterliydi. Adaylar mutlaka Hristiyan’dı ve yemin kürsüsünün üstünde yalnızca İncil dururdu. Ancak, masonluğun dünyada hızlı yayılması ile birçok gayri Hristiyan da masonluğun kapılarını zorlamaya başlamıştı. Bu tazyik karşısında, belki de imparatorluğun menfaatine, mesleğin “Hristiyan pozisyonunun” değişmesi gerekiyordu ve kendiliğinden locaların ritüel uygulamalarında, “İncil” sözcüğü yerine “Kutsal Kitap” tabiri kullanılmaya başlandı. Bu gayri resmi değişim 1929 Anayasa’sma girerek kesin halini aldı. Böylece, dünyada mevcut tüm inanç grupları masonlukta temsil edilmeye başlandı. Hindistan gibi birçok dine paralel olarak itibar edildiği ülkelerde, yemin kürsüsünün üstünde birkaç değişik Kutsal Kitabı bir arada görmek olağan oldu.
Tüm muntazam Bü. L.lar “Kutsal Kitap” tabirini benimsemiş olmakla beraber, uygulamada farklılıklar göze çarpar. ABD’nin bazı eyaletlerinde yaygın olarak kullanılan “Webb” tipi ritüel esasta Hristiyandır, İskandinav ritüelleri de öyledir ve üyelik yalnızca Hristiyanlarla sınırlıdır. Başka ülkelerde tekris olan ve Hristiyan olmayan Masonlar bu localara ziyaretçi olarak kabul edilmelerine rağmen, tebenni (katılma) ve terfi talepleri red edilmektedir. Ancak, buralarda da değişim için baskı vardır. 1989’da, toplu olarak Freedom locamızı ziyaret eden üç İskandinav locası kardeşleri, Freedom’da bize ritüellerinden örnekler sunmuşlar ve masonluklarının Hristiyan esasına dayanmasına rağmen, bizleri de ziyaretçi olarak davet etmişlerdi. Sorularımıza verdikleri cevaplarda, bu özel Hristiyan tablonun yakın gelecekte değişebileceğini ima etmişlerdi. Dünyayı dolaşan mason, yemin kürsüleri üzerinde, bildiğimiz 3 Kutsal Kitabın dışında, Farisî’lerin Zend Avesta’sını, Brahmanların Rig Veda’sını (veya diğer Vedaları), Hinduların Bhagavat Gita’sını, Taoistlerin Tao Te King’ini ve Budistlerin Tripitaka’sını görebilirler.
b) Politika:
Muntazam localarda politik ve dinsel tartışmalar yapılmaz. Bu kurala uymayan Bü. L.lar gayri muntazam ilan edilirler.
c) Irkçılık:
Irkçılığa gelince, insanlık tarihinin her aşamasında ırk ayırımcılığı insanlar arasında aşılması güç engeller yaratmıştır. Masonluk da ırkçılıktan nasibini almıştır. Her ne kadar İngiltere, İskoçya ve İrlanda Bü. L.larının yasalarında ırk ayırımına izin veren bir madde olmayıp, aksine, tüm insanların kardeşliği vurgulanıyorsa da, masonluk İngiliz müstemlekelerine yayılır yayılmaz, ırk sorunu kendini göstermiştir.
Afrika ve Asya’da, beyaz derili, Avrupa kökenli olmayanlar localara giremiyorlardı. Başlarda localarda mesai yalnızca İngilizce olduğundan, lisan doğal bir duvar oluşturmuştu. Ancak, zamanla, Afrikalılarla Asyalılar İngilizce öğrenince, sorun lisan duvarını aşmıştı. 19. yüzyılda, beyaz ırktan olmayanlar, istisnai ve tek tük olarak localara kabul edilmeye başlanmışlardı. Bu durum zaten müstemleke politikasının bir icabıydı. Zengin yerli ailelerin çocukları İngiltere’nin ünlü üniversitelerinde okuyor, müstemlekelerin yönetiminde ve yerel orduların üst kademelerinde gittikçe artan sayıda görev alıyorlardı; bu kişilere locaların kapılarını kapamak Büyük Britanya İmparatorluğu’nun çıkarlarına ters düşerdi. İkinci Dünya Savaşı’nın sonu ile değişen dünyamızda, İngiliz localarından ırkçılık tamamen silinmiştir.
ABD’de ise ırkçılık halâ yaşanan insanlık dışı çirkin bir olaydır ve bu durum localara da yansımaktadır. Yasalarında olmamakla beraber, beyazların locaları siyah derilileri tekris etmeyi red etmektedir. Locaların iç huzurunu bozabilecek ziyaretçi masonları dahi localarına kabul etmeme selahiyetine sahip Üstadı Muhteremler, aynı maddeye dayanarak siyahların tekrisini önlemektedirler. Bu ırkçılık maalesef ziyaretçileri de kapsayabilmekte ve örneğin, Nijeryalı muntazam bir kardeş, özellikle Güney eyaletlerinde, ziyaretçi olarak bir locaya kabul edilmeyebilmektedir. Bu duruma tepki olarak, zencilere özel, gayri muntazam Prince Hall masonluğu doğmuştur. New Jersey Bü. L.sının bu konuda istisna teşkil etmektedir. Bu Bü. L.ya bağlı ve yalnız zencileri kabul eden 116 numaralı Alfa Locası 1871’de kurulmuş ve halen faaldir.
Bu konuda, 1990-1991 yıllarında ABD ve Kanada’da önemli bir değişim yaşandı. Alberta (Kanada) Bü. Isı, tanımaya ilk adım olarak Prince Hall Bü. L.ları ile görüşmelerin başlamasını karara aldı. Connecticut, Washington, Colorado Bü. L.ları Prince Hail Bü. L.larını tanıdılar; bu arada Louisiana ve Arkansas Bü. L.ları Prince Hall’u tanıdı diye, Connecticut Bü. L.sı ile olan münasebetlerini kestiler.
Kalifornia Bü. L.sı da, Prince Hall’u henüz tanımamakla birlikte, Prince Hall’u tanımış olan muntazam bir obediyansı ziyaret eden Kalifornia’lı bir K’in, toplantıda Prince Hail masonluğundan K.ler bulundukları takdirde, olayı saygı ile karşılayarak toplantıyı terk etmemesi gerektiğini ilân etti.
Güney Afrika’da, birkaç yıl önce, muntazam olan Bü. L., beratlarını Prince Hail Bü. L.smdan almış üç locayı sinesine kabul etmiştir. Aparteidin resmen kaldırılmasıyla, günümüzde bu özel olayın yaygınlaşacağı kabul edilebilir.
Son olarak Yahudi aleyhtarlığından söz etmek gerekir. İkinci Dünya Savaşı’ndan önce Avrupa’da bir kaç istisnanın dışında Yahudiler, mason olamazlardı, harp bittikten sonra, ırkçılığın bu kalesi de yıkılmış ve Yahudiler (İskandinav ülkeleri dışında) tüm Avrupa’da mason olma hakkını kazandılar. Bu tarihsel olgu, kendi başına, masonlukla siyonizmi eş anlamda görmek isteyen bazı bağnaz ve bilinçsiz politikacıların veya tüccar yazarların, nasıl gerçeğin ve bilimselliğin dışında hareket ettiklerini göstermeye yeterlidir.
RİTÜEL UYGULAMALARI VE RİTLER
Genç Masonun, tekris edildiği locanın ritüelinin evrensel olduğuna dair inanç sahibi olması doğaldır. Aslmda da çok büyük farklar yoktur. Uygulamada, çok ülkede çalışmalar Çırak derecesinde başlatılırken, ABD’de Üstat derecesinde başlayıp, tekrar Üstat derecesinde locayı kapamak adeti yaygındır. Bazıları konferansları
loca içinde (Kıt’a Avrupası), bazıları da kapanıştan sonra sofrada (İngiliz uygulaması) yaparlar. Ritlere göre de bazı davranışlar, duruşlar, işaretler, kullanılan müzik türü, loca tezyinatı farklılık gösterebilir ve seyahat eden mason
için, bu farklılıkları yerinde görmek daima ilginç bir tecrübe olur.
RİT VE RİTÜEL
Rit yükselen derecelerin merasimlerinin tümünü kapsarken, Ritüel her bir merasimin kendine has uygulamasını tarif eder. Örnek olarak 33 derecelik Eski ve Kabul Edilmiş İskoç Riti ile 11 derecelik İsveç Ritini gösterebiliriz.
ÜLKELERE GÖRE RİTLER VE RİTÜELLER
Muntazam mason dünyasında yüzden fazla mavi loca (ilk üç derece) ritüeli uygulanmaktadır. Yalnızca İngiltere’de 50’nin üzerinde ritüel mevcut olup, bunların büyük çoğunluğu, ancak bir eksperin anlayabileceği kelime farklılıkları ile birbirlerine çok yalandırlar. Bazı ülkelerde kullanılan ritüel ile uygulanan Rit Bü. L. emri ile standartlaştırılmıştır, başka ülkelerde de, paralel olarak, aynı Bü. L.nın sinesinde, değişik ritlerle ritüellerin uygulanabildiği gözlenir.